Trafikte Hayat Kurtaran Teknikler
Hayat kurtaran teknikler
Otomobil kullanirken meydana gelebilecek ciddi olaylara karsi uyulmasi gereken basit teknikler hayat kurtariyor.
Otomobil kullanmanin inceliklerini anlatan uzmanlar, yüksek hizla seyreden araçlarda ön camin kirilmasi, lastigin patlamasi ve araçta yangin çikmasi gibi ciddi tehlike yaratan durumlarda sürücünün sogukkanli davranmasini öneriyor.
Cam kirilmasi
Uzmanlar, özellikle süratli hareket eden araçlarda ön camin kirilmasi halinde, sürücülerin nasil hareket etmesi gerektigiyle ilgili olarak sunlari öneriyor:
"Aynalardan yararlanarak aracinizi yolun sag tarafina park edin. Flasörleri açin ve dikkatlice disari çikin. Aracin cama yakin olan kalorifer ve havalandirma deliklerine gazete kagidi veya bez parçasi koyarak, cam parçaciklarinin bu kisimlara düsmelerini önleyin. Sonra krikonun arka kismi ile cami içeriden disari dogru kirin. Cam lastigini dikkatlice çikarip temizledikten sonra, yeniden kullanilabilecegi için bagaja koyun. Gazete kagidina birikmis cam parçalarini bir naylon torba içine koyun ve en yakin çöp bidonuna atin. Öylece en yakin cam tamircisine kadar gidin."
Lastik patladiginda
Patlayan, arka lastiklerden biriyse, arabanin arkasinin saga veya sola dogru kaymaya baslayacagini belirten uzmanlar, ön lastiklerden biri patlamissa, mümkün oldugu kadar fren yapmamaya çalisilmasi gerektigini bildiriyor. Ön lastiklerden biri patladigi zaman, aracin, lastigin patladigi yöne dogru kuvvetlice çekildigini vurgulayan uzmanlar, bu durumda direksiyonla, aracin düz bir dogrultuda tutulmaya çalisilmasi ve yavas frenleme ile durmasinin saglanmasi gerektigini kaydediyor.
Uzmanlar ayrica, tasmis dereler, nehirler veya büyük su birikintilerinin içinden geçerken, aracin hizinin kesilmesi gerektigini hatirlatiyor. Mütevazi bir aile otomobilinin, 25-30 santimlik su birikintisinden geçebilecek yetenekte oldugunu söyleyen uzmanlar, bu noktanin üstüne su geldigi takdirde, su damlaciklarini kuvvetli bir sprey gibi motorun üstüne püskürdügünü, bu su bombardimaninin da, bujilerin ve distribütörün islanmasina sebep olarak aracin stop etmesine yol açtigini belirtiyor.
Araçlarda yangin
Araçlardaki yanginin önüne geçilmezse, büyük bir facianin meydana gelebilecegi uyarisinda bulunan uzmanlar, buharlasmis benzinin tutusarak deponun alev almasina sebep oldugunu bildiriyor. Bir süre sonra da aracin infilak edebilecegini kaydeden uzmanlar, "Araçta duman tespit edildigi an araç durdurulmali. Sonra anahtar üzerinde kontak kapatilmali. Direksiyonun kilitlenmemesine dikkat edilmeli. Aksi halde, gerektigi takdirde aracin itilmesi mümkün olmaz. Bütün yolcular dikkatlice disari alinmali. Motor kaputu kismi olarak açilmali. Böylece alevlerin büyümesi önlenmis olur. Imkan varsa akü kutup basi sökülmeli. Yangin söndürücü varsa kullanilmali, yoksa, battaniye veya oto kilifindan yararlanilmali. Bu örtüler, alevlerin oksijen alip büyümesini önleyecektir" tavsiyesinde bulunuyor.
Kayma esnasinda
Uzmanlar, araciyla yokus çikarken geriye dogru kaymaya baslayan sürücülere de su önerilerde bulunuyor:
"Ayaginizi yavas yavas gaz pedalindan çekin ve zemine tutunma saglaninca yavas yavas tekrar basin. Kayarken savrulmayi engellemek için direksiyonunuzu kayma yönüne dogru çevirin, kesinlikle tekerleklerin kizaklamasina sebep olacak sekilde frene basmayin. Unutmayin, dönmeyen ön tekerleklere yön verilemez. Eger kizakladiysaniz, hemen fren basincini azaltin ve tekerleklerin dönmesini saglayin ama, sakin ayaginizi frenden tam olarak çekmeyin (ABS varsa sonuna kadar basmak gereklidir). Gaza gereginden fazla basmissaniz ayaginizi gazdan çekin, frene çok bastiysaniz frendeki basinci azaltin, direksiyonu sert sekilde çevirmisseniz direksiyonu yumusatin, ayaginizi debriyajdan sert çekmisseniz tekrar debriyaja basin."
Trafikte hayatta kalmak için
* Otonuzu kullanirken yaptiginiz is, hayatinizin en önemli isidir.
* Otonuzun mekanik viteslerini kullanmadan önce beyninizi vitese takin.
* Bir probleme girmemek, problemi çözmeye çalismaktan çok daha kolaydir.
* Trafik canavarlarla dolu bir arena degil, yasamin büyük bir bölümünün zorunlu olarak geçirildigi çok riskli bir ortakliktir. Trafigi paylasan ortaklarin risklerini, ülke gerçeklerini en iyi degerlendiren sürücünün yasam sansi çok daha yüksektir.
* Bir motorlu araçta en önemli faktör sürücüdür; otolar kendi kendilerine hiç bir sey yapmazlar, onlara yanlisi ve dogruyu yaptiran sürücülerdir.
* Bir otoda sürücüden sonra en önemli faktör lastiklerdir. Lastikler yol ile olan yasam baginizdir. En güçlü motor ve en iyi fren sistemi ile donatilmis yüksek teknoloji ürünü bir otoda bile ancak iyi lastikler ile güvenli sürüs yapilabilir. Orta büyüklükte bir otonun bir lastiginin yere bastigi alan, bir avuç içi büyüklügündedir.
* Lastiklerle ilgili yapilan yanlislar yasamlarla ödenir. Yere saglam ve dogru basin. Otolar lastiklerin üzerinde degil, lastigin içindeki havanin üzerinde gider. Inik lastik, ayaga bol gelen ayakkabiya benzer, degil kosmak yürümek bile olanaksizdir. Sicak havada, yagmurda ve karda lastik havalari indirilmez. Karli yol yüzeylerinde genis lastik degil, dar lastik daha iyi tutunma saglar.
* Görün ve görülün. Camlar, aynalar ve isik donanimini temiz tutun. Kisa farlarinizi gündüzleri de yakin. Unutmayin en ölümcül kazalar gündüzleri günesli günlerde ve düz yol kesimlerinde olusur.
* Trafik 360 derecedir. Her görmediginiz santimetre karenin arkasinda bir tehlike gizlenir. Onun için aynalarinizi her 10 saniyede bir kontrol edin. Serit degistirirken basinizi sag veya sol arkaya çevirip ölü noktayi kontrol edin.
* Direksiyon tek elle kullanilmaz.Tek elle ayakkabinizin bagcigini baglayamayacaginiz gibi. Direksiyonu her zaman iki elle ve 09:15 pozisyonunda tutun.
* Yalnizca etkin fren hayat kurtarir. En iyi fren dönerek yavaslayan tekerleklerle yapilir. Dönmeyen, kizaklayan ön tekerleklere yön verilemez, dönen ön tekerleklere yön verilir.
* Otolar kendi kendilerine kaymazlar. Onlari kaydiran sürücülerdir.
* Gidilen yol kesimine göre yapilan asiri hiz, amaca uygun olmayan eski veya inik havali lastikler, gereginden fazla gaz, gereginden fazla fren, gereginden fazla direksiyon hareketi ve ani kompresyon (vites küçültmelerde debriyaj pedalini ani birakma) sürücü kaynakli kayma hareketini baslatan faktörlerdir.
* Emniyet kemerini her zaman, her yerde ve tüm yolculariniza taktirin.
* Sari isikta hareket etmeyin, kirmizi isikta geçen kamyon ilk olarak size çarpar.
* Hosgörü ve akilciligi siz baslatin. Her isteyene yol verin. Birisine yol vermek en çok 5 saniyenizi alir. Bir günde 50 kez yol verseniz 250 saniye eder. Bu da 5 dakikanin altinda bir zamandir. Hem trafige saygi ve hosgörü katmis, hem de sinirlenmeden, gülümseyerek araç kullanmis olursunuz.
* Dogru bilgi, tehlikeleri tanimak ve motorlu tasiti daha iyi kullanmayi ögrenerek, beceriyi sagduyu ve saygi ile uygulamak, sürücülerin trafikteki tek yasam sansidir.
YANLIS BILINENLERIN DOGRULARI
- Usta sürücü, düstügü problemden kazasiz siyrilmayi bilir!
Yanlis! Çünkü usta sürücü probleme girmeyen sürücüdür. Karsisina çikabilecek her türlü tehlikeyi önceden görebilir, ona göre tedbirini önceden alir. Problemlerle ugrasmaz.
- Otobanda tamam ama, sehir içinde emniyet kemeri takilmayabilir!
Yanlis! Emniyet kemeri hayat kurtaran en önemli güvenlik gerecidir. 50 km/s hizda meydana gelen bir çarpismada otonun içindekiler emniyet kemeri takmadiklari takdirde, 4 katli bir binadan asagi düsmeyle esit sok yasar.
- Arkada oturanlar için emniyet kemeri takmak gereksizdir!
Yanlis! Motorlu araçlar bir yere çarptiginda hemen durur, ancak içindeki yolcular ayni hizla bir yere çarpana kadar ilerlemeye devam eder. Arkada oturanlarin da yasam haklarini kullanmalari ve emniyet kemerlerini takmalari gerekir. Her ne kadar henüz kanunen zorunlu olmasa da, yolcularin güvenligi için gelistirilmis olan arka emniyet kemerleri de hayat kurtarir. Kazalarda en çok zarari emniyet kemeri bagli olmayan yolcular görmektedir.
- Lastik havalarini düsük tutarsak, hem daha iyi tutunur, hem de daha konforlu olur!
Yanlis! Lastik havalarinin, aracin fabrika degerinin altinda olmamasi gerekir. Hatta yüke ve yolcu sayisina göre artirilmalidir. Çünkü hava basinci düsük lastigin tabani yere yayilarak daha iyi tutunma saglamaz. Aksine tabanin ortasi yukari kalkar ve yol ile temasi kesilir. Havasi düsük lastiklerin yalniz omuz kisimlari yere basar. Lastik hava basinci düsükken; kayma hareketleri çok daha düsük hizlarda baslar, fren mesafesi uzar, direksiyon hareketlerine daha geç cevap alinir. Belki daha konforlu sürüs yaparsiniz ama, konforlu sekilde yoldan çikabilir, konforlu sekilde çarpabilirsiniz!
- Sicak havada, lastigin isinmasini dengelemek için lastik havalari indirilir!
Yanlis! Lastigin isinmasinin en büyük nedeni havanin sicak olmasi degil, lastik hava basincinin düsük olmasi nedeniyle lastik yanaklarinin daha fazla esnemesidir.
- Yagmurda inik lastik daha az kayar!
Yanlis! Hava basinci düsük lastikte su bosaltma kanallari kapandigi için yagmur suyunu çok daha az bosaltir. Hatta bosaltamaz ve su üzerine çikma ve su yastigi üzerinde kayma (aquaplanning) çok daha düsük hizlarda baslar.
- Direksiyon saate göre 10'u çeyrek geçe tutulur!
Yanlis! Direksiyon saate göre 9'u çeyrek geçe (9.15) tutulur. Bu pozisyon, acil bir durumda her iki yöne esit miktarda direksiyonu çevirebileceginiz tek pozisyondur.
- En iyi koltuk pozisyonu, sürücünün en rahat ettigi pozisyondur.
Yanlis! Sürücünün dogru koltuk pozisyonu öncelikle otomobile hakim olabilecegi ne çok uzak, ne de çok yakin bir pozisyondur. Koltuk mümkün oldugunca dik olmalidir. Direksiyon 9.15 pozisyonundayken kollar dümdüz olmamalidir. Ideal dirsek açisi 120 ile 135 derece civarindadir. Evimizde TV seyrettigimiz koltuk pozisyonu çok rahat olabilir, ama bu pozisyonda otomobile ve trafige hakim olabilmek çok zordur.
- Motorlu araçlar lastigin üzerinde gider!
Yanlis! Motorlu araçlar lastigin içindeki havanin üzerinde gider. Eger lastigin içinde hava yoksa, hiçbir yere gidemezsiniz. Dogru lastik havasi, ayaginizdaki ayakkabi numarasi gibidir. Ayaginizi sikan veya bol gelen bir ayakkabiyla nasil yürüyemezseniz, otomobilin yol tutusu da ayni sekilde bozulur.
- Ani frenlerde önce frene basip, durmaya yakin debriyaja basarsak, motor kompresyonundan faydalanip daha kisa mesafede dururuz!
Yanlis! En etkin yavaslama frenle debriyaja ayni anda basilarak yapilir. Böylece fren sirasinda motor devre disi birakilarak, motorun araci ileri götürme kuvveti yok edilir.
- ABS (Antiblokaj Fren Sistemi) mekanik frene göre çok daha kisa mesafede durdurur!
Yanlis! ABS fren sistemi olan bir araç tekerleklerin kizaklamasini önler ve fren sirasinda manevra yapilabilmesini saglar. Ancak, daha kisa mesafede durdurmaz, daha güvenli sekilde fren yapilmasini saglar.
- Mekanik freni olan bir otomobilde fren pedalini pompalayarak daha kisa mesafede durulabilir!
Yanlis! Pompalamak için ayak fren pedali üzerinden her çekildiginde, aracin ileri hareketi devam eder ve durma mesafesi uzar. Dogrusu; panik frende fren pedali üzerindeki basinci azaltarak lastigin dönmesini saglamaktir. Ancak ayak fren pedalindan kaldirilmamali ve fren yapmaya devam edilmelidir.
- Dogru takip mesafesi hizin yarisidir!
Yanlis! Bu yöntem kullanisli olmamakla birlikte, hata payi yüksektir. Ideal takip mesafesi (kuru havada) 2 saniye arkadan takip etmektir. Yagisli havalarda veya yük durumunda bu süre 3-4 saniyeye çikarilmalidir.
- Dörtlü ikaz (flasör) tünele girince yakilir!
Yanlis! Dörtlü ikaz sadece trafige tehlike yarattiginiz durumlarda yakilir. Yani olasi bir kaza veya ariza halinde. Tünelde kisa farlarin açik olmasi yeterlidir.
- Gündüz kisa farlari yakmak trafiktekilerin gözünü alir!
Yanlis! Gündüz kisa far yakmak, daha erken farkedilmenizi ve size tehlike yaratacak olan kisilere kendinizi daha erken göstermenizi saglar. Gece yakilan kisa farlar gözümüzü daha çok alir. Sadece kapali ve yagisli havalarda degil, günesli havalarda ve hizli yol kesimlerinde de kisa farlarin açilmasi kendi sürüs güvenliginiz için önemlidir.
- Çocuklari uyarmak için korna çalinir!
Yanlis! Çocuklari uyarmak için korna çalinmaz! Korna onlarin panige kapilip beklenmedik bir reaksiyon vermelerine yol açar. En iyisi iyice yavaslamak ve gerekirse durmaktir.
- Yogun siste en iyi gitme yöntemi dörtlü ikazlari yakmaktir!
Yanlis! Yogun siste en iyi gitme yöntemi hiç gitmemektir. Çünkü siste daha iyi gören sürücü yoktur, daha çok risk alan sürücü vardir. Görüs mesafesi yeterliyse siste sari camli gözlükler kullanmak, sis lambalarini ve kisa farlari yakmak, silecekleri çalistirmak, yerin kayganlastigini dikkate almak, takip mesafesini artirmak ve sollama yapmamak daha güvenli yol almaniza yardimci olur.
Unutmayin!
Hayatiniz boyunca ölümlü bir trafik kazasi geçirme olasiliginiz % 33' tür. Rus ruletinde bile bu oran %17'dir. Lütfen, trafikte araç kullanmanin bir yasam isi oldugunu hiçbir zaman aklinizdan çikarmayin.
Periyodik Bakimlar:
Günlük, haftalik, aylik bakim ve kontroller
Üretici firma tarafindan verilen kullanma kilavuzuna göre her araca belirli bir km veya süre dolunca bakim uygulanir. Periyodik bakim ve kontroller firmadan firmaya degismekle beraber genellikle 10-15 bin km araliginda yapilir.
Yetkili servislerde uygulanan bakimlarin disinda; sürücünün kendi kendine yapmasi önerilen bazi kontroller de var. Iste bunlardan birkaçi:
Günlük kontroller
Sabahlari araca binmeden önce lastiklerin havasinin kontrolü
Aracin park edildigi yerde yag veya sivi izleri olup olmadiginin kontrolü
Kis mevsiminde donmus olabilecegi düsünülerek sileceklerin cama yapisip yapismadiginin elle kontrolü
Kontak açildiktan sonra göstergede bulunan ikaz lambalarinin kontrolü
Yola çikmadan önce isiklandirma (farlar, sinyaller, fren lambalari vs.) kontrolü
Haftalik kontroller
Sivi seviyelerinin gözle kontrolü (radyatör genlesme kabi üzerindeki max isareti, silecek sivisi)
Motor yag seviye kontrolü
Hidrolik yag seviye kontrolü
Özellikle agaç altina park edilen araçlarda, motor kaputunun, havalandirma mazgallarinin yaprak ve yabanci maddelerden arindirilmasi ve su tahliye deliklerinin gerekirse temizlenmesi
Silecek lastiklerinin islak bir bez ile temizlenmesi
Aylik kontroller
Boya üzerinde çizik veya tas yaralari kontrolü (derin çiziklere servis müdahalesi gerekir)
Emniyet kemerlerinin nemli sabunlu bez ile tozdan arindirilmasi
Yikama esnasinda özellikle jantlarin balata tozundan ve yabanci maddelerden arindirilmasi
Araç üzerinde olabilecek sanayi artiklari, kus pisligi veya agaçlardan dökülen reçine türü yapiskan veya agresif çevre etkenlerinin temizlenmesi
Yapilan km' ye göre lastiklerin detayli gözle kontrolü (dis derinlikleri, yaralanma veya yarilma izleri) Araç iç temizligi, var ise deri koltuklarin kullanim kitabinda belirtildigi üzere temizligi
Antifiriz suyun donmasini nasil önlüyor?
Arabamizin motoru arabayi yürütecek gücü saglarken bir yandan da isi üretir. Motor blogu içinde devamli dolasan su ile motor sogutulur. Motordan aldigi isi ile isinan bu su da radyatörde havanin yardimiyla sogutulur.
Kapali bir çevrimde ve ideal isi dengelerinde devamli olusan bu olayin farkina biz ancak, herhangi bir ariza durumunda sogutma olayi yetersiz kaldiginda, radyatörden buharlar çiktiginda, yani bilinen tabiri ile arabamiz hararet yaptiginda variriz.
Kisin soguk aylarinda, hava sicakligi sifirin altina düsünce, arabamiz kapi önünde hareketsiz halde iken bu sogutma suyu da her su gibi donabilir. Donunca genisler ve yaptigi basinçla motor blogunu çatlatabilir. Bu olayi önlemek için suyun içine, sifirin çok altindaki derecelerde bile donmasina mani olacak 'anti-firiz' dedigimiz sivi ilave edilir.
Motorun sogutma suyunun i ine ne oranda antifiriz konulacagini, o bölgede olabilecek en düsük hava sicakligi belirler. O zaman söyle düsünülebilir. Tam emniyetli olmasi bakimindan, sogutma suyunun yerine niçin tamamen antifiriz doldurmuyoruz? Antifiriz orani yüzde yüzü bulunca sicaklik ne kadar düserse düssün maksimum korunma saglanmis olmaz mi?
Hayir, olmuyor. Mantiken ters gelebilir ama belirli orandan fazla konulan antifiriz bu sefer de tamamen ters tepki veriyor. Suya yüzde 50 oraninda katilmis antifiriz -37 derecede donarken, antifirizin kendisi yani saf antifiriz -12 derecede donuyor.
Suyla karisabilen her sey onun sifir derece olan donma noktasini düsürür. Yani donma derecesini düsürmek için suya toz seker, surup hatta aküdeki asit bile konulabilir. Hepsi de bir dereceye kadar ayni islevi görür ancak hiçbiri diger tehlikeli yan etkileri bakimindan tavsiye edilmez.
Ilk otomobillerde seker ve balin antifiriz olarak kullanilmalari denendi, sonralari ise alkolde karar kilindi. Ancak bu sefer de alkolün kaynama noktasi düsük oldugundan motor sicakken sorun çikardi. O halde ideal antifirizin donmayi önlemesi ama ayni zamanda da suyun kaynamasina sebep olmamasi gerekiyordu. Günümü de bu amaçla 'etilen glikol' denilen renksiz kimyasal bir sivi kullaniliyor.
Suyun içine katilan kimyasallarin donmayi önleme özelligi, suyun ve buzun moleküler yapilari ve antifirizin bu yapilara olan etkisinden ileri geliyor. Bilindigi gibi tüm sivilarda oldugu gibi suda da moleküller serbest ve düzensiz halde, katilarda (buzda) ise sabit ve düzgün bir yapidadirlar. Su donarken önce moleküllerinin hareketleri yavaslar sonra da düzgün ve sabit bir pozisyona gelirler yani kristallesirler. Iste antifirizin buradaki rolü, moleküllerinin su molekülleri ile birleserek onlarin buz kristalleri olusturmalarina mani olmaktir.
Peki öyleyse ortada su yokken antifiriz kendi kendine niçin daha çabuk donuyor? Çünkü suya katildiginda antifirizin su moleküllerine yaptigini su da antifiriz moleküllerine yapar. Donmayi önlemek daha dogrusu geciktirmek iki tarafli çalisir, su da antifirizin donma derecesini düsürür. Sonuç olarak arabanin sogutma suyuna önerilenden fazla antifiriz konmasinin hiçbir faydasi yoktur aksine zarari vardir.
Güvenli Sürüs Ipuçlari
Kullandiginiz aracin tipi ne olursa olsun, dogabilecek tehlike ve zararlardan uzak kalmak istiyoraniz asagida siralanan temel güvenlik stratejilerini dikkate almalisiniz.
· Iyi bir sürüs pozisyonu elde edin. Koltugu, elinizi uzattiginizda bileginiz direksiyonun en üst kismina uzanacak konuma ayarlayin. Kafa koruyucuyu kafanizin tam arka kismina gelecek fakat kafaniza degmeyecek biçimde ayarlayin. Direksiyonu simetrik olarak, saat 3 ve 9 konumlarinda tutun. Böylelikle onu saga ve sola daha çabuk ve tam istediginiz kadar döndürebilirsiniz. Elinizi direksiyon simidinin tam üstünde tutarsaniz, bir tehlike aninda hava yastigi siserse kolunuzu kirabilir ya da yüzünüze çarpabilir.
· Kontrol edin. Araci hareket ettirmeden ve durdurmadan önce her seyin yolunda olup olmadigini kontrol edin.
· Inis sirasinda dikkat! Özellikle tasitin sol tarafindaki kapilar, olmak üzere tasitin kapilari yoldan baska tasit, bisikletli veya yaya gelmediginden emin olunmadan açilmamalidir.
· Pür dikkat! Araç kullanirken sürekli dikkatli olun ve genellikle sag tarafa dikilmis olan trafik isaretlerini asla gözden kaçirmayin! Ters yöndeki isaretleri arka tarafindan yorumlamaya çalismayin. Sürüs halinde iken araçtakilerle konusmak durumunda oldugunuzda, gözünüzü yoldan ayirmayin. Kazalarin çok görüldügü bilinen yol ve kavsaklarda daha da dikkatli olun. Bu durumda alkolle ilgili yasak ve sinirlamalari tartismak yararsizdir. Almanya'da alkol siniri % 0.05'e indirilmistir.
· Akisa uyun. Kosullar elverdigince trafik akisina uyun. Asiri hiz farkliliklari tehlikeli olabilir.
· Hiz limtlerine uyun. Kazalarin çogunun nedeni asiri hiz ve dikkatsizce yapilan hareketlerdir. Trafik isaret levhalarindaki hiz sinirlarinin, müsaade edilen maksimum hizlar oldugu ve ancak trafik, hava ve yol kosullari uygunsa uygulanabilecegi unutulmamalidir. Yol bos ve polis kontrolü yoksa bile hiz sinirlarini asmamaya özen gösterin. Seyahat ettiginiz yollarin hiz limitlerini samimi olarak bilin. Bunlar; sehir içi, sehir disi ve otoyol hiz limitleri olmak üzere, sadece üç tanedir. Aksi bir isaret bulunmadikça bunlar geçerlidir.
· 6. vitesi kullanmayin. Yokuslari çikabileceginizi tahmin ettiginiz vitesle inin. Yokus asagi inislerde asla vitesi bosa almayin ve hizinizi artirmamaya özen gösterin. Aksi halde sürüs kontrolünü kaybedebilirsiniz.
· Çok yaklasmayin. Sehirlerarasi yollarda baska araçlara çok yaklasmazsaniz, onlarin yapacagi kazalara karismamis olursunuz.
· Trafigi izleyin. Yolun ilerisine bakarak, herhangi bir probleme yaklasmadan önce onu anlayin. Aynalariniza da sik sik göz atin.
· Geçebilecek misiniz? Geçmek istediginiz aracin hizindan yeterince yüksek hizda iseniz geçis yapabilirsiniz.
· Daha sonrasini düsünün. Muhtemel acil trafik durumlarini sürekli olarak düsünerek, kurtulma planlari yapin.
· Sol seritkolik olmayin. Sol serit, hizli sürüs seridi degil geçis serididir. Geçisler disinda sol seridi bosaltin. Hiz yapanlari yavaslatmaya da çalismayin. Birakin polisligi polisler yapsin.
· Far yakin. Gece sürüsleri disinda, sehirlerarasi yollarda, yagmurlu ve sisli havalarda gündüzleri de farlarinizi açik tutun. Bu daha iyi görülmenizi saglayarak karsidaki sürücülerin daha dikkatli olmalarini saglayacaktir. Gece sürüslerinde farlarinizin karsidan gelen tasitin sürücüsünün gözünü almamasi için, geçis süresince kisa far durumuna getirmeyi de unutmayin.
· Sinyal verin. Serit degisimleri ve dönüsleriniz öncesinde sinyal vererek diger sürücülere niyetinizi bildirin.
· Sola dönmek için bekleyin. Trafikte durup sola dönmek için beklerken, yol serbest hale gelinceye kadar tekerleklerinizi ileriye dogru düz tutun. Eger tekerleklerinizi sola dogru kirarak beklerseniz, birisi size arkadan çarptiginda sizi karsidan gelen trafigin önüne iter. Ayrica, ilerinizde bir engel gördügünüzde, hemen diger seride geçmeden önce o seritteki trafigi kontrol edin ve onlara yol verin.
· Saga dönüs Kirmizi isikta saga dönüs yapilamaz. Sadece bazi kavsaklarda, dönüs için ayri bir isik bulunuyor ve yesil yaniyorsa veya özel olarak dönüs yapilabilecegi belirtilmisse, diger yoldaki trafige dikkat edilerek dönüs yapilabilir.
· Girislere yardimci olun. Çok seritli yollarda sag seritte ilerlerken, trafigin elverdigi ölçüde ve geçici olarak bir iç seride geçerek, sagdan giris yapan araçlara güvenli ve düzgünce giris yapabilmeleri için yardimci olabilirsiniz.
· Dogru zamanda fren yapin. Dönüslere gelmeden önce uygun hiza yavaslayin. Dönüsün ortasinda yapacaginiz sert fren aracinizin dengesini bozar.
· ABS'yi deneyin. Araciniz kilitlenmeyi önleyici fren sistemiyle donatilmissa, ilk kez karsilastiginizda pedal titresim ve gürültüleri sizi sasirtabilir. Bu nedenle, ABS'nin nasil hissedildigini anlamak üzere, acil bir durumu beklemeden, yagmurlu bir günde kumlu, kaygan bir yol veya bos bir park alani bularak, ABS'yi uyarmak üzere sert bir fren yapin.
· Araç kullanirken telefonu kullanmayin. Arastirmalara göre, araç kullanilirken yapilan telefon konusmalari kaza riskini dört kat kadar artirmaktadir. Risk, "hands-off" veya kulaklikli telefon kullaniminda da aynidir.
· Gece görüsünüzü koruyun. Yaklasan farlara fazla bakmayin. Körlestiriyorsa, bakisinizi yolun sag kenarina yogunlastirin.
· Uykunuzu alin. Uykulu iken araç kullanmayin. Gözleriniz bir noktada sabit kaliyorsa bu tehlike isaretidir. Buldugunuz en yakin güvenli yerde saga çekerek birkaç dakikalik bir sekerleme yapin.
· Güvenceye alin. Kisa süreli de olsa, aracinizi terk ederken güvenceye alin. Yani, düsük vitese takarak el frenini çekin, camlari kapatarak kapilari kilitleyin. Eger arabada sizden baska kimse yoksa, kredi kartiyla ödeme yapmaya giderken bile kapilari kilitleyin.
|